دانلود مقاله رشته علوم اجتماعی

بررسی اشتغال و بیکاری در ایران

 
 
چکیده
کار ارزش محوری جامعه است و رفع بیکاری به عنوان یک پدیده ی مخرب اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، همواره از جمله دغدغه های اساسی برنامه ریزان بوده است. بدین روی موضوع اشتغال و بهره وری کامل و مناسب از نیروی انسانی باید به عنوان یکی از اهداف راهبردی توسعه ی کشور در نظر گرفته شود . امروزه در بسیاری از کشور های در حال توسعه ، بیکاری یکی از مهمترین مسائل اجتماعی است و یکی از نامطلوب ترین پدیده های اجتماعی اقتصاد که پیامد های مختلفی را در زمینه های مختلف به دنبال دارد؛ به طوری که در سال های اخیر به ویژه در حال حاضر اقتصاد ایران علاوه بر معضل بیکاری ، گریبانگیر پیامد های آن و مشکلات دیگری مثل ناامنی ملی ، فقر و ناهنجاری های روانی ، خرابکاری و بزهکاری و روسپیگری ، مهاجرت ، قاچاق مواد مخدر ، طلاق و ... می باشد .
 
علی رغم آنکه در ایران، گستره ی مشکلات اجتماعی چون بیکاری ، فقر ، تبعیض ، اعتیاد ، روسپیگری ، خشونت و....، به سبب عوارض سوء فردی و اجتماعی آنها و نقش منفی بر فرایند توسعه ی جامعه ایران ، نگران کننده بوده و ضرورت بررسی های علمی و مداخلات جدی مبتنی بر شواهد در سطوح مختلف را فراهم آورده است . مقاله ی حاضر به دنبال شناخت وضع موجود و بررسی مسائل اشتغال و بیکاری کشور در سال 1391 بوده است . یافته های تحقیق حاکی از آن است که طبق آخرین آمار ( تابستان 91 ) استان های خراسان جنوبی و سمنان به ترتیب 6.3 و 7.2 درصد دارای نرخ بیکاری پایین و استان های فارس و لرستان به ترتیب با 21.1 و 20.5 درصد  دارای نرخ بیکاری بالا می باشند . نرخ بیکاری کشور در سال 1385 ، طبق آمار مرکز آمار ایران ، 11.2 درصد بوده است و در حال حاضر طبق آخرین آمار نرخ بیکاری به 12.4 درصد رسیده که نسبت به سال 1385 به میزان 1.2 افزایش یافته است که حاکی از میزان بالای بیکاری در کشور می باشد . 
 
نتایج نشان می دهد که اگرچه نرخ بیکاری در برخی استان های کشور کاهش محسوسی را نشان می دهد اما با این حال نرخ بیکاری در کشور رقم بالایی را نسبت به کشور های توسعه یافته و بیشتر کشور های در حال توسعه دارد و دلیل آن رشد روز افزون جمعیت ، حرکت مردم از روستاها به شهر ، ناتوانی بخش های دولتی در جذب نیروی کار ، استفاده از روشهای تولید سرمایه بر به جای کاربر ، کمبود سرمایه ، انعطاف ناپذیر بودن ساختار تولید و وجود بیکاری پنهان ، پایین بودن بهره وری نیروی کار ، تعیین دستمزد ها بدون توجه به بازدهی نیروی کار و عدم توجه به صنعت توریسم هستند که باعث تشدید بیکاری در کشور های در حال توسعه از جمله کشور ما گردیده اند .
 
 
کلید واژه :

اشتغال

بیکاری

نرخ بیکاری

نیروی انسانی

 
 
 
طرح مساله
موضوع اشتغال و دستیابی افراد به شغل مورد نظر از اساسی ترین نیاز های جامعه محسوب می شود . بیکاری به عنوان یک پدیده ی مخرب اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی  مطرح بوده  و رفع آن همواره از جمله دغدغه های برنامه ریزان بوده است (کرباسی و همکاران،1387: 31). اشتغال و بیکاری از جمله موضوعات مهم اقتصادی هر کشوری است ، به گونه ای که افزایش اشتغال و کاهش بیکاری به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع تاقی می شود . البته بسیاری از محققان با زمینه ها و سوابق آموزشی مختلف ، سرانجام در واکنش مناسب به این طرز فکر که مفهوم بیکاری را در حد بعد اقتصادی آن پایین می آورد ،
 
توجه همگان را به این مسئله جلب کرده اند که لازم است بعد اقتصادی بیکاری با مجموعه ای از مفاهیمی که به همین اندازه حائز اهمیت می باشد ، از قبیل جامعه پذیری ، مشارکت ، شخصیت و غیره همراه گردد تا بدین وسیله هم در تجزیه تحلیل های علمی و هم در برنامه ی کاری ، همه ابعاد اجتماعی-فرهنگی جهان کار را شامل می گردد( ارگاس ، 4:1380). در واقع، بیکاری را گاهی علاوه بر اینکه یک پدیده ی اقتصادی می دانند یکی از معضلات اجتماعی نیز قلمداد می کنند ، از آن رو فرد بیکار چون خود را سبب هیچ فایده و و انگیزه ای نمی داند ، دارای انرژی برای تخریب و کنش های غیر معقول در جامعه می باشد(کیانمهر ، 1385 : 60).
 
 
 
 
فهرست مطالب
بررسی مسائل اشتغال و بیکاری در ایران 2
چکیده 3
کلید واژه : 4
طرح مساله 4
پیشینه ی تحقیق 8

تعریف اشتغال و بیکاری 14

انواع بیکاری 16

مقایسه تغییرات نرخ بیکاری در کشور های جهان 20

علل و عوامل موثر بر بیکاری 22

پیامد های بیکاری 25

منابع 29