هدف از این پایان نامه فناوری های الکترونیکی در فرآیند آموزش و یادگیری می باشد.

 

 

 

 

تلفیق فناوری‌های الکترونیکی در فرآیند آموزش و یادگیری امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. یادگیرندگان با توجه به اجتماعی که در آن زندگی می‌کنند باید بتوانند، از رسانه‌های الکترونیکی برای یادگیری و آموزش مادام العمر استفاده کنند. گرایش شدید و روز افزون نسبت به آموزش مجازی حاکی از مزایای مختلف این روش نسبت به روش‌های سنتی آموزش است. در واقع، منظور از آموزش مجازی یعنی محیطی مبتنی بر وب که در آن دانشجویان و اساتید با هم در تعامل می‌باشند. این محیط به نوعی یک کلاس الکترونیکی معمولی را به وسیله امکاناتی نظیر کنفرانس ویدئویی و سیستم‌های چند رسانه‌ای شبیه سازی نموده و این امکان را برای دانشجویان فراهم می‌سازد تا به جای شرکت در کلاس درس یا علاوه بر آن، از طرق دیگری نظیر ویدئو کنفرانس، چت، پست الکترونیک و اسناد مشترک نسبت به فراگیری درس اقدام نمایند. آموزش مجازی اساسا فراگیر محور و حامی یادگیرندگان است. لذا آنچه موجب بهبودی در فرآیند آموزش می‌شود یادگیری خود راهبری است. 

 

 

 


   برنامه درسی الکترونیکی متشکل از عناصر اهداف، محتوا، فعالیت‌های یادگیری، مواد و منابع یادگیری، گروه‌بندی یادگیرندگان، روش‌های تدریس و شیوه‌های ارزشیابی می‌باشد. یادگیرندگان آموزش مجازی به مهارت هایی نیاز دارند تا بتوانند نیازهای اطلاعاتی خود را در عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات فراهم سازند. بنابراین ازجمله مهارت-هایی که در موفقیت دانشجویان تاثیر گذار می‌باشند و باید بیشترین توجه را  به آنها داشت شامل: مهارت کار با رایانه، مهارت استفاده از ابزارها و نرم افزارهای اینترنتی، مهارت حل مساله، مهارت تفکر انتقادی، مهارت مطالعه و راهبردهای یادگیری، مهارت پرسشگری، مهارت فراشناختی، مهارت خودرهیابی و مهارت ارتباط همزمان و ناهمزمان می‌باشد.

 

 

 

 

    همچنین با توجه به گسترش دوره‌های یادگیری الکترونیکی در نظام آموزش عالی ایران، بررسی میزان برخورداری دانشجویان الکترونیکی از این مهارت‌ها و رابطه آن با عوامل گوناگون آموزشی حائز اهمیت است. نتایج پژوهش‌های انجام شده داخلی و خارجی نشان می‌دهند که با توجه به عصری که در آن به سر می‌بریم، برخورداری فراگیران از مهارت‌های یادگیری الکترونیکی بسیار حائز اهمیت است و مسئولان آموزشی باید در پی فراهم کردن شرایط و زمینه‌هایی برای تجهیز فراگیران به این مهارت ها باشند. نتایج متعدد حاصل برخی از  پژوهش‌ها نشان داده است که مهارت دانشجویان در زمینه‌های شناختی و فراشناختی در سطح مطلوبی می‌باشد و همچنین در زمینه های کار با اینترنت و رایانه و مهارت‌های ارتباطی از آمادگی‌های مناسبی برخوردار می‌باشند. در اکثر پژوهشهایی که انجام شده است، محققان به مواردی اشاره دارند که توجه به آن‌ها در فراگیران برای شرکت در دوره‌های مجازی، به عنوان عوامل مهمی در نظر گرفته شده‌اند که در موفقیت فراگیران تاثیر گذار می‌باشند. همچنین برخی دیگر از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که دانشجویان از مهارت های مناسبی برخوردار نمی‌باشند و باید اقداماتی برای بهبود آنان انجام گیرد.
 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

2    مقدمه    11
2-1    فناوری اطلاعات و ارتباطات    12
2-2    تعامل در آموزش از راه دور    13
2-2-1    تعامل استاد – دانشجو    14
2-2-2    تعامل دانشجو – دانشجو    14
2-2-3    تعامل دانشجو – محتوا    14
2-2-4    تعامل استاد – محتوا    15
2-2-5    تعامل استاد – استاد    15
2-2-6    تعامل محتوا - محتوا    15
2-3    مراحل تکامل فناوری آموزشی    16
2-3-1    فناوری توزیعی    17
2-3-2    فناوری اشتراکی    17
2-3-3    فناوری تعاملی    18
2-4    نظریه‌های مورد استفاده در فناوری‌آموزشی    19
2-4-1    نظریه رفتارگرایی    20
2-4-2    نظریۀ شناخت گرایی    20
2-4-3    نظریۀ سازنده گرایان    21
2-5    دسته‌بندی آموزش الکترونیکی    22
2-5-1    یادگیری شخصی    22
2-5-2    یادگیری جمعی    22
2-5-3    کلاس های مجازی    23
2-6    آموزش از راه دور    23
2-6-1    نسلهای آموزش از راه دور    26
2-6-2    تاریخچه آموزش از راه دور در ایران    28
2-7    آموزش مجازی    28
2-7-1    شیوه‌های آموزش مجازی    32
2-7-2    عناصر آموزش مجازی    34
2-7-3    هدف‌های برنامه درسی    34
2-7-4    فعالیت‌های یادگیری    35
2-7-5    مواد و منابع یادگیری    35
2-7-6    محتوای الکترونیکی    36
2-7-7    استانداردهای محتوای الکترونیکی    37
2-7-8    ابرداده ها    37
2-7-9    بررسی استانداردهاي آموزش و فراگیري الکترونیکی    38
2-7-10    سامانه مدیریت یادگیری    39
2-7-11    نقش معلم در محیط‌های یادگیری الکترونیکی    41
2-7-12    مهارت‌های موردنیاز یادگیرنده الکترونیکی    43
2-7-13    مهارت به کارگیری رایانه    48
2-7-14    مهارت در به کارگیری ابزارهای اینترنتی و سامانه‌های مدیریت یادگیری    48
2-7-15    مهارت در به کارگیری تجارب اولیه    48
2-7-16    مدیریت زمان    49
2-7-17    مهارت‌های زبانی    49
2-7-18    مهارت‌های نوشتاری    50
2-8    رضایت تحصیلی    60
2-8-1    خودتوانی اینترنتی یادگیرنده    62
2-8-2    پاسخگویی به موقع مدرس    63
2-8-3    انعطاف پذیری دوره یادگیری الکترونیکی    63
2-8-4    کیفیت دوره یادگیری الکترونیکی    63
2-8-5    کیفیت فناوری    63
2-8-6    سودمندی سامانه    64
2-8-7    سهولت استفاده از سامانه    64
2-8-8    تنوع در ارزیابی    64
2-9    پیشرفت تحصیلی    65
2-10    ارزشیابی کیفیت دوره‌های یادگیری الکترونیکی    68
2-11    جایگاه مهارت‌های یادگیرنده الکترونیکی در برنامه درسی دانشگاه‌های مجازی    70
2-12    پیشینه پژوهش    74
2-12-1    پژوهشهای انجام شده خارجی    74
2-12-2    پژوهشهای انجام شده داخلی    78
2-13    جمع بندی    87

 

 

منابع و مآخذ
منابع فارسی    
منابع انگلیسی